امام علی علیه‌ السلام فرمودند:
لَا تَجْعَلَنَّ ذَرَبَ لِسَانِکَ عَلَى مَنْ أَنْطَقَکَ وَ بَلَاغَةَ قَوْلِکَ عَلَى مَنْ سَدَّدَکَ.

با کسی که تو را سخن آموخته با تندی حرف نزن و با آنکه گفتارت را نیکو ساخته لاف بلاغت مزن.
نهج البلاغه: حکمت 403
شرح حدیث:
اولی حق شناسی نسبت به اولیاء و پدر و مادر است و دومی احترام به اساتید و معلمین است.

اولیاء کسانی هستند که راه سخن گفتن را به ما می آموخته اند قرآن هم سفارش می کند.

وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ کِلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا قَوْلًا کَرِیمًا وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَهِ؛
و به پدر و مادر خود احسان نمایید چنان که هر دو آنها و یا یکی از آنها پیر شدند به آنها حتی کلمه اف نگویید و یا بر سر آنها فریاد نکشید و با آهنگی نرم و ملایم با آنها سخن بگویید. همواره بال های تواضع خود را در برابرشان از روی محبت و رحمت بگشایید.

گاهی فرزند در گفتگوها طرف حق است اما باید دقت کند به پدر و مادر چیزی نگوید که حکایت از بی ادبی و توهین می کند باید خودداری کرد باید نفس را مهار کرد باید خشم را فرو برد چون حق پدر و مادر در گردن فرزند آن قدر بزرگ است که حتی کفر و الحاد هم نمی تواند مانع از اجرای اطاعت از آنها شود مگر آنکه از ما بخواهند که ما از دین و ایین خویش دست برداریم و معصیت خدا کنیم که در این صورت اطاعتشان لازم نیست ولی در عین حال حق پرخاشگری بر آنها را نداریم.

در مورد احترام به اساتید و معلمان آن هم به سبکی که امام علیه السلام ارایه دادند به گونه ای حرف بزنیم که باعث تحقیر استاد شویم و به قول معروف اظهار فضل نموده و عباراتی را استخدام کنیم که برتری خویش را در فصاحت و بلاغت بر استاد نشان دهیم.


منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت، 1390.